Beth Sy'n Digwydd?
Mae Prifysgol Caerdydd wedi cyhoeddi cynlluniau i roi’r gorau i ddarparu graddau Ieithoedd Modern a Chyfieithu fel rhan o gynnig i dorri 400 o swyddi ar draws y brifysgol. Bydd y brifysgol yn creu ysgol newydd o 'Dyniaethau Byd-eang' a fydd yn uno ysgolion o fewn Coleg y Celfyddydau, y Dyniaethau a'r Gwyddorau Cymdeithasol, ond, o dan y cynlluniau presennol, ni fydd yr ysgol newydd yn darparu unrhyw raddau Iaith Fodern a Chyfieithu.
Pwyntiau Allweddol
Torri Ieithoedd
Mae rhaglenni gradd Prifysgol Caerdydd mewn Ffrangeg, Sbaeneg, Almaeneg, Eidaleg, Catalaneg, Tsieinëeg, Japaneaidd, Portiwgaleg a Chyfieithu i'w torri'n gyfan gwbl o dan y cynlluniau presennol.
Diswyddiadau
Mae arweinyddiaeth Prifysgol Caerdydd wedi dweud eu bod yn bwriadu torri 120 o swyddi yng Ngholeg y Celfyddydau, y Dyniaethau a'r Gwyddorau Cymdeithasol. Mae holl aelodau 10 o'r 12 ysgol yng Ngholeg y Celfyddydau, y Dyniaethau a'r Gwyddorau Cymdeithasol, gan gynnwys yr Ysgol Ieithoedd Modern, wedi derbyn hysbysiadau 'mewn perygl o golli eu swyddi'. Mae staff Ieithoedd Modern yn debygol o gael eu taro'n galed.
Dim Dyniaethau Byd-eang Heb Ieithoedd
Mae staff y Brifysgol yn cydnabod yr angen am newid strwythurol yn wyneb diffygion ariannu sydd wedi dod i'r amlwg o dan lywodraethau olynol y DU. Fodd bynnag, credwn na fydd Ysgol newydd y Dyniaethau Byd-eang yn gredadwy heb ieithoedd.
Mae Prifysgol Caerdydd yn un o’r prifysgolion yn y DU sydd yn y sefyllfa orau i fynd i’r afael â’r heriau hyn, gyda £500 miliwn mewn cronfeydd ariannol wrth gefn. Mae'r cynigion hyn wedi'u cyhoeddi heb achos busnes clir dros eithrio Ieithoedd Modern; penderfyniad a fyddai, pe bai cynlluniau yn mynd rhagddynt, yn cael effaith ddinistriol ar Gaerdydd a Chymru.
Pam Mae'n Bwysig
Bydd dileu ieithoedd ym Mhrifysgol Caerdydd yn cael effaith ddiwylliannol, gymdeithasol ac economaidd ddinistriol ar Gaerdydd a Chymru gyfan.
Pwyntiau Allweddol
Ergyd Strategol i Ieithoedd yng Nghymru
Ar hyn o bryd Prifysgol Caerdydd yw darparwr graddau mwyaf mewn Ieithoedd Modern yng Nghymru . Mae'n darparu dim llai na 60% o'r holl raglenni israddedig Iaith Fodern, Cyfieithu a chyd-anrhydedd ar gyfer y wlad gyfan. Bydd hyn yn ergyd drom i astudio Ffrangeg, Sbaeneg, Almaeneg, Eidaleg, Catalaneg, Tsieinëeg, Japaneaidd, Portiwgaleg a Chyfieithu yng Nghymru.
Colled i Bobl Cymru
Bydd y toriadau hyn yn gwneud Cymru yr unig wlad yn y byd datblygedig lle nad oes modd gwneud gradd mewn Iaith Fodern yn ei phrifddinas. Bydd hefyd yn gwneud Prifysgol Caerdydd yr unig brifysgol grŵp Russell i beidio â darparu graddau iaith . Bydd hyn yn cael effaith drychinebus ar gyrhaeddiad byd-eang ac enw da rhyngwladol sefydliadau Cymreig a’r wlad gyfan. Bydd cau Ieithoedd Modern yng Nghaerdydd yn erydu'n sylweddol y ddarpariaeth o sgiliau iaith i raddedigion, gyda'r posibilrwydd gwirioneddol o golli graddau Ieithoedd Modern yn gyfan gwbl yng Nghymru dros y pum mlynedd nesaf.
Effaith ar Siaradwyr Cymraeg
Bydd y toriadau hyn yn cael effaith ddinistriol ar y berthynas rhwng y Gymraeg ac ieithoedd tramor . Maen nhw'n anfon neges i bobl Cymru bod arweinyddiaeth y Brifysgol yn meddwl 'mae Saesneg yn ddigon'. Ar hyn o bryd, mae graddau Ieithoedd Modern a Chyfieithu Prifysgol Caerdydd yn rhoi’r cyfle i fyfyrwyr barhau i gael eu tiwtora a’u hasesu yn y Gymraeg drwy gydol eu haddysg uwch. Bydd y toriadau hyn yn anochel yn lleihau’r cyflenwad o athrawon ieithoedd tramor yng Nghymru ac, yn benodol, y rhai sy’n gallu addysgu drwy gyfrwng y Gymraeg.
Effaith Gymdeithasol
Mae Prifysgol Caerdydd wrth galon yr ardal fwyaf a mwyaf poblog yng Nghymru. Mae hefyd yn gwasanaethu rhai o'i chymunedau sy'n cael eu tanwasanaethu fwyaf. Bydd y toriadau hyn yn ei gwneud yn anoddach nag erioed i blant Cymru ymgysylltu ag ieithoedd tramor modern a dysgu amdanynt, ar lefel ysgol a gradd. Byddant yn creu 'mannau oer' heb unrhyw ddarpariaeth iaith . Mae hyn yn mynd yn uniongyrchol yn erbyn strategaeth llywodraeth Cymru ar gyfer ieithoedd a rôl Cymru ar y llwyfan rhyngwladol .​
Mae ieithoedd tramor modern yn faes blaenoriaeth i lywodraeth bresennol Cymru a'r unig bwnc academaidd a grybwyllir yn uniongyrchol yn ei rhaglen lywodraethu gyfredol . Ers 2015, mae llywodraeth Cymru wedi buddsoddi dros £7 miliwn mewn cymorth ar gyfer Ieithoedd Modern yng Nghymru drwy ei rhaglen Dyfodol Byd-eang (2015-2026). Mae Ieithoedd Modern Caerdydd wedi bod yn bartner hollbwysig mewn ymdrechion o’r fath drwy arweinyddiaeth Sefydliad Confucius Caerdydd, cynnal rhwydwaith Llwybrau at Ieithoedd Cymru gyfan (allgymorth i ysgolion mewn ysgolion cynradd ac uwchradd) a’r Mentora ITM sy’n arwain y sector sy’n darparu cymorth i dros 30,000 o ddysgwyr iau mewn ysgolion uwchradd yng Nghymru i astudio iaith ar gyfer TGAU.
Colli Arbenigedd ac Isadeiledd
Mae Ieithoedd Modern Caerdydd yn ganolfan sy’n arwain y DU ar gyfer Ieithoedd Modern a Chyfieithu . Ar gyfer Fframwaith Rhagoriaeth Ymchwil y DU 2021, roedd yn y 14eg safle o'r 47 o gyflwyniadau ar gyfer Ieithoedd Modern ac Ieithyddiaeth yn y DU. Hwn oedd y prif gyflwyniad yng Nghymru , gyda pherfformiad arbennig o gryf o ran effaith (ymchwil sy'n gwneud gwahaniaeth i gymunedau a sefydliadau y tu hwnt i'r byd academaidd), wedi'i raddio fel 3* a 4* (canmoliaeth uchaf). Roedd dwy o’r tair astudiaeth achos effaith a gyflwynwyd ar gyfer REF2021 yn seiliedig yn uniongyrchol ar ymchwil Ieithoedd Modern (naratifau rhyfel mewn amgueddfeydd a’r cyfryngau ym Mharis ac ieithoedd a mentora mewn ysgolion yng Nghymru) – gan ddangos ei gyrhaeddiad lleol a byd-eang . Mae Ieithoedd Modern Caerdydd yn ganolfan ragoriaeth ar gyfer ymchwil ac ymarfer sy’n seiliedig ar ymchwil ar ieithoedd, hanes, cymdeithasau a diwylliannau Cymru a’r byd. Byddai ei chau yn ergyd sylweddol i seilwaith ymchwil ac arbenigedd y Dyniaethau i Gymru a’r DU. Mae angen Ieithoedd Modern ar ysgol newydd y Dyniaethau Byd-eang er mwyn llwyddo .
Sut Gallwch Chi Helpu
Os teimlwch mor gryf â ni fod pobl Caerdydd a Chymru yn haeddu system Addysg Uwch a all ddarparu addysg ac ymchwil iaith haen uchaf, a fyddech cystal ag ystyried ein cefnogi i achub Ieithoedd Modern ym Mhrifysgol Caerdydd.
Pwyntiau Allweddol
Arwyddo a Rhannu Deisebau
-
Llofnodwch a rhannwch ddeiseb change.org "Cadw MLANG ym Mhrifysgol Caerdydd" a grëwyd gan un o'n cyn fyfyrwyr.
-
Os ydych yn gyn-fyfyriwr neu'n gyn-aelod o staff, llofnodwch y llythyr agored hwn.
-
Os ydych yn byw yng Nghymru, llofnodwch a rhannwch ddeiseb y Senedd.
-
Ysgrifennwch neges o gefnogaeth ar ein gwefan.
Byddwch yn Weladwy ar Bob un o'r Cyfryngau Cymdeithasol
-
Dywedwch eich straeon personol a phroffesiynol ynghylch pam mae angen i raddau Ieithoedd Modern ac Astudiaethau Cyfieithu aros ym Mhrifysgol Caerdydd.
-
Gwnewch yn siŵr eich bod yn defnyddio'r hashnod #SaveCardiffLanguages a thagiwch @PrifysgolCaerdydd
Anfon E-byst
-
Anfonwch e-byst yn amlinellu eich gwrthwynebiadau at yr Is-ganghellor, yr Athro Wendy Larner ( LarnerW@caerdydd.ac.uk ) a’r Dirprwy Is-ganghellor, yr Athro Damien Walford Davies ( WalfordDaviesD@caerdydd.ac.uk ).
-
Copïwch yn newid-change@caerdydd.ac.uk a savecardiffmodernlanguages@proton.me
-
Ysgrifennwch at eich AS a'ch MS.